غیرت زن

با توجه به حکمت 124 نهج البلاغه که غیرت زن را کفر و غیرت مرد را ایمان می داند لطفا توضیح دهید که چرا غیرت زن کفر تلقی شده و آیا غیرت ورزی برای زنان بد و مذموم است؟ آیا زن حق ندارد در مورد ازدواج مجدد همسرش عکس العمل نشان دهد؟

در مورد تعدد زوجات و جواز ازدواج مجدد برای مرد و ضرورت وجود این حکم در مطلب «چرا مرد می تواند چهار زن داشته باشد؟» به طور مفصل بحث شد و در این مطلب از ذکر آن صرف نظر شده و شما را به آن مطلب ارجاع می دهیم که خواندن آن مفید فایده خواهد بود ان شاء الله

به طور کلی غیرت زن نسبت به شوهرش را می توان به دو دسته تقسیم کرد:

1 – غیرت زن در مورد روابط نامشروع شوهرش

2 – غیرت زن در مورد روابط مشروع همسرش از روی حسادت یا مخالفت با حکم خدا

قسم اول از غیرت زن از نظر اسلام پسندیده است چنانچه توضیح داده خواهد شد (البته به شرطی که به سوء زن و بد گمانی و شکاکی نینجامد)

غیرت دراین جا به این معناست که زن به دلیل محبتی که به شوهر و زندگی زناشویی اش دارد در مورد روابط شوهرش با نامحرم نگران باشد و مواظبت کند که پسندیده است چنانچه روایت داریم:  به امام صادق گفته شد گاهی زن بر مرد غیرت می ورزد و او را اذیت می کند فرمودند این ناشی از حب است (وسائل الشیعه ج 14 ص 11، کافی ج 5 ص 506 باب غیرت زنان ح 6) به علاوه که زن طبق وظیفه همگانی امر به معروف و نهی از منکر موظف است نسبت به این مسئله حساسیت نشان دهد

اما در مورد دسته دوم غیرت زنان توجه شما را به روایات زیر جلب می کنیم:

1 - امام صادق: غیرت ورزی روا نیست مگر برای مردان و در مورد زنان درحقیقت حسادت است و به همین دلیل خداوند زنان را بر غیر شوهرشان حرام کرده است ولی بر مردان چهار زن را حلال نموده است و خداوند کریم تر از آن است که از سویی به زن غیرت بدهد و از سوی دیگر برای مرد سه زن دیگر را علاوه بر آن زن حلال کند (کافی ج 5 باب غیرت زنان ح 1)

2 - امام صادق: از زنان فقط منکران (حکم الهی) غیرت می ورزند و نه زنان مومن  (وسائل الشیعه ج 14 ص 108، کافی ج 5 باب غیرت زنان ح 2)

3 - امام باقر: غیرت زنان حسد است و حسد اصل کفر است زیرا زن ها هنگامی که غیرت بورزند خشمگین می شوند و هنگامی که خشمگین شدند کافر می شوند مگرآنها که زنهای مسلمه باشند (وسائل السیعه ج 14 ص 110، کافی ج 5 باب غیرت زنان ح 4)

آنچه باید مد نظر قرار گیرد این است که روایات بالا وقتی در کنار آیات روایات دیگر و اصل امر به معروف و نهی از منکر قرار می گیرند این معنا را به ما می رساند که غیرت در این روایات به معنای قسم دومی است که در ابتدا مطرح شد یعنی غیرت زن در برابر ازدواج مجدد همسرش؛

حسادت زن در برابر شوهرش و مانع شدن از تعدد زوجات (با توجه به ضرورت هائی که پیش می آید و تعدد زوجات لزوم پیدا می کد) با این که خداوند در قرآن صریحا آن را حلال فرموده منجر به مخالفت با احکام خدا می شود که اطلاق کلمه کفر بر آن می گردد همانطور که غیرت مرد در برابر ازدواج دخترش بی مورد است چون حلال است و نه تنها از نظر خداوند مجاز است بلکه عقلا لازم است و ضرورت دارد (به خاطر مصلحت های فردی و اجتماعی)

باید توجه داشت که نگرانی زن در مورد ازدواج مجدد همسرش (اگر از روی حب به همسر و زندگی مشترکشان باشد) طبیعی است (البته اگر از روی حسادت نباشد و به مخالفت با فرمان خدا نینجامد) و به هر حال نمی توان توقع داشت که زن در برابر این موضوع حتی کمی نگران هم نباشد (البته همانطور که گفته شد به شرطی که به مخالفت و مانع تراشی نینجامد و فقط در حد همان نگرانی طبیعی باقی بماند همانطور که یک پدر در زمان ازدواج دخترش نگرانی دارد) و البته باید توجه داشت که هنر مرد نیز در این جا نقش بسیار مهمی بازی می کند اگر مرد بتواند به زن خود این موضوع را بفهماند که ازدواج مجدد به معنای روی گردانی از او نیست و همسر خود را غرق در محبت کند بسیاری از مشکلات حل خواهد شد

چند نکته:

1 - توجه داشته باشیم سوء استفاده از قوانین و حتی هنجارهای حاکم بر یک جامعه اعم از الهی و غیر الهی قدمتی به درازای تاریخ دارد اینکه عده ای از افراد آموزه های دینی و از جمله بحث ازدواج مجدد را دست مایه ای برای رسیدن به اهداف نادرست خود می دانند و به این بهانه قصد سوء استفاده دارند نباید به حساب دین گذاشته شود

2 - دین همانطور که ازدواج مجدد را تجویز کرده در مقابل شرایطی را برای آن لحاظ کرده (یکی از مهمترین آن ها رعایت عدالت بین همسران است است) که هر مومن حقیقی باید رعایت کند و الا عملش مورد خواست و رضایت خداوند متعال نخواهد بود

3 – غیرت نشان دادن به جا هم از سوی مرد خوب است و هم از سوی زن و غیرت بی جا هم از سوی هر دو ناپسند است امام علی می فرماید: بپرهیز از غیرت نشان دادن بی جا که درست کار را به بیمار دلی و بی گناه و پاک دامن را به بد گمانی سوق می دهد (نهج البلاغه نامه 31) که غیرت نشان دادن زن در برابر ازدواج مجدد همسر یکی از این موارد غیرت بی جاست

4 - در اسلام اصل تک همسری است دستور اولی اسلام بر این است که هر مردی با یک زن ازدواج کند امّا به لحاظ اینکه همیشه و در همه جا تک همسری ممکن نبوده و ممکن است ضرر قابل توجهی به جامعه وارد کند چند همسری جایز شده است تا جلوی این ضرر گرفته شود

خاتمه

اگر بانوان محترمه به این موضوع توجه داشته باشند و بدانند که شوهر در انتخاب همسر جدید مجوز دارد و از او سیر نشده است و رو آوردن به چند همسری به معنای پشت کردن به او نیست و مرد نیز استبداد و خودسری و هوسرانی را از خود دور کند و به احترامات و عواطف خود نسبت به زن اول بیفزاید بسیاری از مشکلات در این زمینه حل خواهد شد

 

توجه: پیشاپیش از همه کاربران عزیز بابت تاخیر در تایید نظرات و پاسخ به آنها عذر خواهی میکنیم.

به دلیل مشغله زیاد تا مدتی امکان بررسی نظرات وجود ندارد اما این اطمینان را به شما می دهیم که نظرات شما محفوظ مانده و در اولین زمان ممکن بررسی خواهد شد.